Akademik Zoran Lakić, redovni član Crnogorske akademije nauka i umjetnosti preminuo je 20. decembra 2022. godine u Podgorici. Sahrana akademika Lakića obaviće se 22. decembra 2022. godine na gradskom groblju u Danilovgradu.
Komemorativna sjednica povodom smrti akademika Zorana Lakića biće održana 27. decembra 2022. godine, u 10 časova, u zgradi Crnogorske akademije nauka i umjetnosti.
Biografija akademika Zorana Lakića
Rođen je 31. oktobra 1933. godine u selu Donja Bijela kod Šavnika. Osnovnu školu završio je u Danilovgradu, a gimnaziju u Nikšiću 1952. godine. Diplomirao je na Filozofskom fakultetu u Beogradu — grupa Istorija, gdje je i doktorirao 1974. godine.
Radio je u Arhivu Centralnog komiteta SKJ Crne Gore do njegovog pripajanja Istorijskom institutu Crne Gore, 1959. godine. Jedno vrijeme proveo je na radu u tadašnjem Sekretarijatu za obrazovanje, nauku i kulturu Crne Gore. Tada je bio u jednom mandatu i član Vjerske komisije Vlade Crne Gore, a potom je biran za redovnog profesora na Filozofskom fakultetu u Nikšiću, gdje je predavao Istoriju Jugoslavije do penzionisanja, 2000. godine. U dva mandatna perioda bio je šef Odsjeka za istoriju i geografiju, kao i predsjednik Komisije za izdavačku djelatnost na Univerzitetu.
Za profesora emeritusa na Univerzitetu Crne Gore izabran je 2005. godine. Bio je predsjednik Udruženja „Emeritus”.
Po pozivu je predavao na univerzitetima u Prištini i Sarajevu.
Boravio je po pozivu u univerzitetskim centrima u inostranstvu (Toronto, Moskva, Pariz, Berlin, Atina, Prag, Sofija, Bukurešt, Jerusalim, Ankara) i svim univerzitetskim centrima prethodne Jugoslavije. Kao ekspert Uneska za pitanja kulture, vršio je višemjesečna istraživanja u skandinavskim zemljama, 1976. godine.
Bio je urednik Okruglog stola Istorijskog instituta Crne Gore, u periodu 1983–1991. godine. Uređivao je Istorijske zapise — u periodu od 1994. do 1998. godine. Bio je član redakcije prestižnih časopisa — Jugoslovenski istorijski časopis (JIČ), Nastava istorije — Zagreb, kao i brojnih zbornika radova. Od 1998. do 2005. godine bio je urednik Glasnika Odjeljenja društvenih nauka CANU.
Bio je član i predsjednik komisija za odbranu magistarskih i doktorskih radova u Prištini, Novom Sadu i Parizu. Bio je član Republičke konferencije SSRN Crne Gore, potpredsjednik Republičkog SIZ-a za nauku, član Žirija za dodjelu Trinaestojulske nagrade, predsjednik Društva istoričara Crne Gore i Savjeta Filozofskog fakulteta u Nikšiću, član Senata Univerziteta Crne Gore u dva mandata i predsjednik Jugoslovenske lige za mir, nezavisnost i ravnopravnost naroda. Iz SKJ isključen je 1985. godine. Od tada više nije partijski aktivan. Došli su dani političkog nadzora i medijske anateme.
Bio je sekretar Odjeljenja društvenih nauka CANU u dva mandata, član Predsjedništva CANU i urednik Grupe za istoriju Enciklopedije Crne Gore.
Napisao je oko 2.000 bibliografskih jedinica, među kojima je i preko 30 posebnih izdanja na koje je objavljeno preko 150 prikaza i osvrta. Prevođen je na svjetske jezike.
Dobitnik je Nagrade mladih Podgorice, jugoslovenske Četvrtojulske nagrade, Nagrade „Oktoih” i prestižne Nagrade „Vladimir Ćorović” (jedini za sada u Crnoj Gori), kao i međunarodnih priznanja za nauku. Po predlogu Bibliografskog instituta u Njujorku, izabran je za ličnost godine 1998. Slično priznanje dobio je i od Međunarodnog bibliografskog centra u Kembridžu 2000. godine.
Odlikovan je Medaljom mladih Alžira (1965), Ordenom rada sa srebrnim i zlatnim vijencem, Zlatnom plaketom Crvenog krsta i Srebrnom plaketom JNA. Uvršten je u Enciklopediju srpske istoriografije, kao i u publikacije Ko je ko u Crnoj Gori i Istaknute ličnosti Jugoslavije.
Najvažnije objavljene knjige: Narodnooslobodilačka borba u Crnoj Gori 1941–1945 (koautorstvo) (1963); Zemaljsko antifašističko vijeće narodnog oslobođenja (ZAVNO) Crne Gore i Boke (1963); Žene Crne Gore u revolucionarnom pokretu 1918–1945 (koautorstvo) (1969); Crnogorska antifašistička skupština narodnog oslobođenja (CASNO) (1975); Crveni krst Crne Gore 1875–1975 (koautorstvo) (1980); Partizanska autonomija Sandžaka 1943–1945 (1992); Bitka za Crnu Goru — Boj na Martinićima 1796 (koautorstvo) (1996); Istorijska čitanka (koautorstvo) (1996); Ogledi iz istorije Jugoslavije (1999); Crnogorske istorijske teme (2001); Vrijeme, nauka, politika (2005); Dijalog u istoriografiji (2008); Danilovgrad kroz istoriju (2011); Tokovi istorije u Crnoj Gori (2012); Duhovne vertikale Crne Gore (2016); Učiteljska škola u Danilovgradu 1919–1929 (2018); Crna Gora u Jugoslaviji (2017); Istorija i istoričari Crne Gore (2017); Crna Gora i Crnogorci (2020).
Za vanrednog člana Crnogorske akademije nauka i umjetnosti izabran je 19. novembra 1993, a za redovnog 8. decembra 2000. godine.